Ο Αχιλλέας Κυριακίδης για τη μετάφραση του βιβλίου «Χιλιανός ποιητής» του Alejandro Zambra

Ο Αχιλλέας Κυριακίδης εγκαινιάζει «το εργαστήρι του μεταφραστή», τη νέα στήλη του blog μας, και μας μεταφέρει στο σύμπαν του Χιλιανού ποιητή του Alejandro Zambra: σκέψεις, ιδέες και το μεταφραστικό του στοίχημα.

Αχιλλέας Κυριακίδης

 

Τι είν’ η μετάφραση; Μην είν’ η λέξη;

Μην είναι τ’ άγρια ουσιαστικά;

Μην είν’ η γλώσσα που ’χεις μπλέξει;

Μην είν’ τα ευρήματα τα φωτεινά;

 

Μην είναι κάθε της μικρούλα φράση

και κάθε έκφραση μοναδική;

Μην είν’ το νόημα που έχεις χάσει

και η γκάφα που την αδικεί;

 

Όλα μετάφραση! Κι αυτά κι εκείνα,

και η κεφαλή στον τοίχο που χτυπάς,

και η λύση που έρχεται σαν ήλιου αχτίνα

και κράζει μέσα σου: Καλά τα πας!

Σκέφτηκα ν’ αρχίσω μ’ ένα εθνεγερτικό ποίημα την Πολεμ-ική μου ανταπόκριση από τη μεταφραστική μου μάχη με το μυθιστόρημα του Αλεχάντρο Σάμπρα Χιλιανός ποιητής, όχι μόνο γιατί κάθε μετάφραση είναι και μια διπλή μάχη της γλώσσας του μεταφραστή με αυτήν του πρωτοτύπου, και του μεταφραστή με τη γλώσσα του, αλλά και γιατί αυτή ειδικά η μετάφραση θα κάνει πολλούς να αναρωτηθούν τι δουλειά έχει ένας πεζογράφος με την ποίηση (και δη τη χιλιανή) ή, για να το πω πιο ποιητικά, τι γύρευε ένας Υδραίος στη Λάρισα.

Κι όμως, υπάρχει εξήγηση: ο Σάμπρα, ένας ακάματος, σκανδαλιάρης και σκανδαλώδης συγγραφέας, αποφάσισε να μιλήσει για την ποίηση της πολύπαθης μακρόστενης χώρας του που η ελευθερία και η ζωή των πολιτών της έχουν καταλυθεί κατά καιρούς με την ίδια ευκολία με την οποία κλείνεις ένα φερμουάρ, της χώρας που, κατά τη δική του πικρά ειρωνική δήλωση, είναι η «παγκόσμια πρωταθλήτρια της ποίησης», αλλά εδώ η ποίηση είναι το ευφυέστατο πρόσχημα για ν’ αναπτύξει γι’ άλλη μία φορά τ’ αγαπημένα του θέματα: τους οικογενειακούς δεσμούς, τις ανθρώπινες σχέσεις, την ανομοιοκαταληξία των αισθημάτων.

Κι όλα αυτά, με την απαράμιλλη γλαφυρότητα, την ανατομική δεξιότητα και το φονικό χιούμορ που γνωρίσαμε στην προηγούμενη τριλογία του «δωματίου» (Μπονσάι, Η ιδιωτική ζωή των δέντρων, Τρόποι να γυρίζεις σπίτι) και στο ιδιότυπο και σπαρταριστό πολιτικοκοινωνικό μανιφέστο του, Τεστ δεξιοτήτων.

«Μόνο οι ποιητές ξέρουν γιατί γράφονται ποιήματα. Δεν είμαι ποιητής» έγραψα κάποτε. «Γι’ αυτό και δεν είμαι καν μεταφραστής ποιητών» συμπληρώνω. Εύχομαι η μετάφραση του Χιλιανού ποιητή να δικαίωσε την παρασπονδία μου.

Xιλιανός ποιητής

Διαβάστε τις πρώτες σελίδες από τον Χιλιανό ποιητή του Alejandro Zambra.

Έτικέττες:
Alejandro Zambra
,
Αχιλλέας Κυριακίδης
,
Το εργαστήρι του μεταφραστή
,
Χιλιανός ποιητής