Καραμανλής, ακτινογραφία μιας πορείας

Κριτικές Απρίλιος 30, 2012

Του Νίκου Βατόπουλου, ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ 28/04/2012

9789609527330Μία βιογραφία που διαβάζεται ευχάριστα και που προσφέρει πλήθος πληροφοριών αλλά και ερεθίσματα για περαιτέρω ανάγνωση, είναι το εγχείρημα του ακαδημαϊκού Κωνσταντίνου Σβολόπουλου, ο οποίος παρέδωσε στην ελληνική γλώσσα την εργασία του για τον Κωνσταντίνο Καραμανλή. Αποτελεί μεγίστη πρόκληση να καταθέσει κανείς μία πολιτική βιογραφία για έναν άνδρα του πολιτικού αναστήματος του Κ. Καραμανλή σε μόνο 250 σελίδες, αλλά ακριβώς αυτή η πυκνότητα του λόγου προσδίδει στην ανάγνωση σφρίγος και ένταση.

Είναι μια κλασική βιογραφία, που αρχίζει δηλαδή από τη γέννηση και τελειώνει με τον θάνατο. Αν κάτι χαρακτηρίζει πρωτίστως το εγχείρημα του ιστορικού Κωνσταντίνου Σβολόπουλου είναι η υιοθέτηση της επιστημονικής μεθοδολογίας, που αποκλείει τη διαμεσολάβηση της εκ των υστέρων γνώσεως και εμμένει στην αφήγηση του ιστορικού χρόνου.

Βεβαίως, ο Κωνσταντίνος Σβολόπουλος είναι ένας άνθρωπος που είχε προσωπική γνωριμία με τον Καραμανλή και ο ίδιος είναι ο ιδρυτής και έκτοτε γεν. διευθυντής του Ιδρύματος Κων. Καραμανλής. Ο αναγνώστης μπορεί να ανιχνεύσει μέσα από τις γραμμές μια ορισμένη «θερμοκρασία» οικειότητας με τον άνθρωπο και κατανόησης του περιβάλλοντος. Ωστόσο, δεν μπορεί να πει κάποιος ότι υπάρχει υποκειμενισμός. Αυτό που έχει ιδιαίτερο ενδιαφέρον είναι η έμφαση που δίνει ο Κ. Σβολόπουλος στον ευρύτερο περίγυρο.

Μου άρεσαν ιδιαίτερα οι πολλές αναφορές στο μακεδονικό ζήτημα, που έχει να κάνει και με τα παιδικά βιώματα του Καραμανλή (ας μην ξεχνάμε ότι όταν γεννήθηκε, το 1907, η Μακεδονία ανήκε ακόμη στην Οθωμανική Αυτοκρατορία), τα πρώτα χρόνια στη Αθήνα της δεκαετίας του ’30 ως νεαρός δικηγόρος, η ανάλυση του χαρακτήρα του, ο ασκητισμός και η εμμονή στα ιδανικά, η ανάγκη της προσφοράς, η πίστη στην πολιτική σταθερότητα και η φιλοδοξία στη δεκαετία του 1950 να ανελκύσει την Ελλάδα από το φάσμα της υπανάπτυξης και να την προσδέσει στη Δυτική Ευρώπη.

Η αφήγηση φθάνει ώς το τέλος. Είναι ενδιαφέρον το ότι ο Κ. Σβολόπουλος δίνει έμφαση στη μελέτη που έκανε ο Καραμανλής στους αρχαίους Ελληνες, από τους οποίους επηρεάστηκε σε βασικά ζητήματα πολιτικής φιλοσοφίας. Αυτό συνέβη κυρίως μετά το 1963 και τα χρόνια στο Παρίσι. Ο Καραμανλής πίστευε ότι η Ελλάδα μπορεί να μην μπορούσε να συγκριθεί με τις πλούσιες χώρες ως οικονομικό μέγεθος, αλλά με τον πολιτισμό της ήταν απολύτως ανταγωνιστική. Είναι ενδεικτικό ότι στην πρώτη περίοδο Καραμανλή ανατέθηκε στον Πικιώνη η διαμόρφωση του χώρου γύρω από την Ακρόπολη. Η μεταπολίτευση, η ένταξη στην τότε ΕΟΚ και η περίοδος της προεδρίας αναλύονται επίσης καθώς και οι σχέσεις με τον Α. Παπανδρέου. Μόνο να κερδίσει έχει κανείς από αυτό το ανάγνωσμα.

Κωνσταντίνος Σβολόπουλος, «Καραμανλής, 1907–1998. Μια πολιτική βιογραφία»

 
Έτικέττες: