Το ψυχικό τοπίο του τόπου

Κριτικές Μάρτιος 22, 2013

Θανάσης Αλευράς | Ελευθεροτυπία | 22 Μαρτίου 2013

Το ταξίδι στην ΕλλάδαTo νυχτερινό ταξίδι με το τρένο στην αρχή του «Ταξιδιού στην Ελλάδα» του Δημήτρη Νόλλα, από τις εκδόσεις Ικαρος, είναι εξαρχής n πιo ακριβής εικόνα, n πιo πιστή μεταφορά της διαδρομής, ή καλύτερα της σχεδόν ακίνητης διαδρομής, μέσα στο χρόνο τns Ελλάδας, μια διαδρομή που σε υποχρεώνει διαρκώς να τη σκέφτεσαι, δηλαδή να σε σκέφτεσαι, σε μια αέναη μετατόπιση μέσα απo έρημους νυχτερινούς σταθμούς και άδειες αποβάθρες, διαδρομή μες στο δικό σου ψυχικό τοπίο, αυτή n εναρκτήρια «ιδέα» της Ελλάδας, που θα έλεγε κι ο Ελύτης, που είναι όμως περισσότερο ιστορικά, συναισθηματικά και πνευματικά φορτισμένη και σε απευθείας επαφή με την ψυχή του τόπου, ψυχή κατάμεστη εγχώριων κι αλλότριων μεταναστευτικών ρευμάτων, οι χορταριασμένοι σιδηρόδρομοι, τα βαγόνια με φωτά χλωμά, την ώρα που «το φεγγάρι, χαμηλά στον ορίζοντα και πριν αρχίσει να βασιλεύει, άπλωνε ένα φωτεινό παραμυθένιο πέπλο κι ασήμωνε την πλάση στην πιo σκοτεινή τns ωρα», αυτή ακριβώς n πιo υποδόρια, μυστηριώδης στιγμή βρίσκει απόλυτα κέντρο στο σημερινό ψυχικό τοπίο του τόπου, τόσο μακριά από τις λυρικές ψαρόβαρκες και τα κλωνάρια και τα ηλιοβασιλέματα του Αιγαίου, που έμειναν σαν παρεξηγημένα από τόση αφέλεια μέσα σε γυαλιστερές καρτ ποστάλ και δίπλα σε πανάκριβες, πλαστικές φρουτοσαλάτε5 μιας άγαρμπης τουριστικής εκμετάλλευσης αυτής της «ιδέας», το Acropolis Express, ακριβώς αυτό, ξεκίνησε ακόμη μια φορά το ίδιο ταξίδι, «γράφοντας και ξαναγράφοντας το ίδιο», και το πρώτο πράγμα που λέει κανείς, μεσούσης της διαδρομής, κι αυτό που μάλλον δεν έχει πάψει ποτέ να ρωτάει, ξανά και ξανά, στη ζωή του, «πού βρισκόμαστε;», φέρνει ήδη ως αποσκευή το σώμα τns ιστορίας και το ταξιδεύει σε ένα στοχαστικό σύμπλεγμα προσωπικών ιστοριών, αποσπασμάτων στη δίνη μιας μεγαλύτερης κοινής ιστορίας που ξαναείδε κάτω αη' το ίδιο φως τον εαυτό της και συνεχίζει να πηγαίνει mo πέρα τη συλλογική βαλίτσα, παρασέρνοντας tous πάντες και τα πάντα ο' ένα αρκετά αβέβαιο κι εκπληκτικό στοίχημα αυτογνωσίας, σε μια χώρα προικισμένη με άπλειο φως, φως που μάλλον δεν είναι αυτό του ήλιου της δικαιοσύνης, αλλά αυτό το καβαφικό, αυτό τo άγνωστο που ποιος ξέρει τι καινούργιες τυραννίες θα δείξει, είναι μια άλλη ζώνη του λυκόφωτος στην οποία μπήκαμε για να βρούμε τον εαυτό μας και να καταλάβουμε αυτό που μας συνέβη, μια ζώνη πάραυτα διαυγής, σαν λαμπερό αττικό πρωινό, όπου «όλα γύρω τους έλαμψαν φως, επιβεβαιώνοντας την υποψία πως πορεύονταν στον τόπο τns τρέλας, αφού δεν μπορεί τo σκοτάδι να μεταλλάσσεται σε φως τόσο γρήγορα, τόσο βιαστικά, χωρίς αυτό να έχει επίπτωση και στις ψυχές των ανθρώπων».

Έτικέττες:
Δημήτρης Νόλλας
,
Πεζογραφία