Τρόποι να γυρίζεις σπίτι
€9,45 €13,50
«Αγαπάς για να πάψεις ν’ αγαπάς, και παύεις ν’ αγαπάς για ν’ αρχίσεις ν’ αγαπάς άλλους, ή για να μείνεις μόνος, για λίγο ή για πάντα. Αυτό είναι το δόγμα. Το μοναδικό δόγμα.»
Κάθε Κυριακή, ο Χουλιάν αφιερώνει χρόνο στη συγγραφή ενός μυθιστορήματος. Και κάθε βράδυ, αυτοσχεδιάζει και αφηγείται στη θετή του κόρη, Ντανιέλα, λίγο πριν αυτή κοιμηθεί, πρωτότυπες ιστορίες με δέντρα. Όμως, το αποψινό βράδυ δεν είναι σαν τ’ άλλα: η Βερόνικα, γυναίκα του Χουλιάν και μητέρα της Ντανιέλας, καθυστερεί ανεξήγητα να γυρίσει σπίτι. Κι όσο η νύχτα προχωρά και η Βερόνικα δεν επιστρέφει, ο Χουλιάν αναπολεί τη ζωή τους και φαντάζεται τι σκέψεις μπορεί να κάνει για το μυθιστόρημά του η Ντανιέλα καθώς θα μεγαλώνει... χωρίς μητέρα.
Ένα μυθιστόρημα με πρωτότυπη νοσταλγία και μελαγχολία, που επιβεβαιώνει τον Alejandro Zambra ως έναν εκ των σημαντικών εκπροσώπων της νέας γενιάς συγγραφέων της Λατινικής Αμερικής.
Είναι σπάνιο να βρεθεί μια ιστορία ―ακόμη δυσκολότερο μια μικρή ιστορία― που να προσφέρει αυτή την απόλαυση και να καταφέρνει να παραμείνει στο μυαλό του αναγνώστη ως ένα άλυτο μυστήριο... τόσο συναρπαστικό όσο η καλύτερη ονειροπόληση. The Second Pass
"...μια ιστορία χαρισματικής ονειροπόλησης και εξομολογήσεων. [...] Ο συγγραφέας εδώ δείχνει να κατέχει τον συγγραφικό του βηματισμό και δεν πρόκειται περί μιας υβριδικής σύγχρονης γραφής λόγου αλλά για μια σύγχρονη Λογοτεχνία που απευθύνεται σε αναγνώστες ανά την υφήλιο."
"...Κανείς δεν λέει μεγάλα λόγια σ’ αυτό το ήσυχο βιβλίο. Η πιο «μεγαλόστομη» φράση του βιβλίου είναι η υπόσχεση του Χουλιάν ότι θα πάρει την θετή του κόρη τη Ντανιέλα και θα την πάει να δουν μαζί το χιόνι (μια υπόσχεση εντελώς σπαρακτική παρά την λιτότητά της). Το εξαιρετικό με τους χαρακτήρες είναι ακριβώς ότι δεν έχουν τίποτε το εξαιρετικό: είναι μέσοι καθημερινοί άνθρωποι, αλλά αυτή τους η ιδιότητα ουδέποτε τονίζεται (πράγμα που θα έκανε το βιβλίο μπανάλ). Δεν υπάρχει κανενός είδους στόμφος εδώ, πράγμα που δίνει στο βιβλίο μια τρομερά αυθεντική αίσθηση. Ένα βιβλίο που καθώς το διαβάζεις νιώθεις ότι σε χωράει, ότι θα μπορούσες να ζεις μέσα του."
"...Συγγενή κείμενα η «Ιδιωτική ζωή των δέντρων» και οι «Τρόποι να γυρίζεις σπίτι», όχι μόνον λόγω της τακτικής -μάλλον έμφυτης ροπής- του συγγραφέα να γράφει λιτά και οικονομικά, αλλά κυρίως χάρη στο πόσο σημαντικά στοιχεία είναι στη μυθοπλασία του η απουσία/απώλεια, η αίσθηση του ξεριζώματος, η μνήμη και την ίδια στιγμή η ανάγκη για ιστορίες ως το μοναδικό αντίδοτο να αποδοθεί ένα κάποιο σχήμα με νόημα στις άναρχες και γεμάτες απροσδόκητους πόνους ζωές μας."
"...Ο Alejandro Zambra μεταφέρει με τρόπο μοναδικό αυτό το βράδυ της ζωής του πρωταγωνιστή, ένα βράδυ στο οποίο η σιωπή και η απουσία του άλλου προσώπου δημιουργεί μία τόσο συμπαγή ατμόσφαιρα, με τον αναγνώστη να νιώθει πως θα ακούσει από λεπτό σε λεπτό το πρώτο της ράγισμα. Είναι εξαιρετικός ο τρόπος με τον οποίο ο συγγραφέας αναδεικνύει σε ολόκληρο το μυθιστόρημα την ύπαρξη της Βερόνικας μέσα από την ίδια της την απουσία και με δεδομένη την εκφραστική «ηρεμία» του ίδιου."
"...Ζηλευτός είναι σίγουρα ο τρόπος που γράφει ο Σάμπρα, ο τρόπος με τον οποίο κατορθώνει να διηγηθεί εν είδει θραυσμάτων μία μεγάλη ιστορία σε ελάχιστη έκταση, υπονοώντας περισσότερα απ’ όσα δηλώνει, αφαιρώντας ό,τι περιττό, επιτρέποντας στο προσωπικό -ή στην υπόνοια του προσωπικού- να εισχωρήσει, να σπείρει διακειμενικές αναφορές στο διάβα του, να φλερτάρει με τον ρεαλισμό και την ποιητικότητα, τη νοσταλγία και την προσδοκία, τη θλίψη και τη συγκίνηση, τη σκληρότητα και την τρυφερότητα· ένας στυλίστας του καιρού μας σ’ ένα ακόμα κομψοτέχνημα."
"...Η ζωή, στο έργο του Σάμπρα, μοιάζει με τη λογοτεχνία. Η λογοτεχνία του μοιάζει με τη ζωή. Ο ίδιος έχει δηλώσει πως η λογοτεχνία πάντα ασχολείται με μια ψευδαίσθηση της αλήθειας και πως η λογοτεχνία δεν είναι το αντίθετο της αλήθειας αλλά ένας τρόπος για να την αναζητήσεις. Ισως τελικά τα βιβλία του θα έπρεπε να φέρουν τον κοινό τίτλο: Τρόποι να αναζητάς την αλήθεια."
"...Άλλο ένα διαμάντι από τον Χιλιανό συγγραφέα, τον Μαιτρ Αχιλλέα, τον εμπνευσμένο Χρήστο, και τις εκδόσεις Ίκαρος! Φαντασία και ακρίβεια σε ένα μίνι (αλλά λίαν χορταστικό) μυθιστόρημα υψηλού μεταμοντερνισμού."
"...Στην Ιδιωτική ζωή των δέντρων, επανέρχεται η εικόνα του μικροσκοπικού φυτού λαμβάνοντας οργανική θέση στην αφήγηση μιας ακόμη νουβέλας που διατηρεί τη δυαδικότητα του χαρακτήρα της: είναι πεζό που έχει ποιητικά στοιχεία ή ποίηση που χρησιμοποιεί τις τεχνικές ανάπτυξης ενός πεζογραφήματος."
"...Ο Alejandro Zambra διεισδύει με πειστικότητα στο μυαλό του Χουλιάν και καταφέρνει να αποδώσει με ένα σχεδόν ανατριχιαστικό τρόπο τη μελαγχολία της απώλειας, της νύχτας και της σιωπής. Εκείνης που βρίσκεται σε κάθε θρόισμα της ιδιωτικής ζωής των δέντρων."
"...Συνολικά, ο Zambra μας παραδίδει ένα λογοτεχνικό εγχείρημα που μετατρέπει την παράδοση του μαγικού ρεαλισμού των λατινοαμερικανών συγγραφέων σε μια αναστοχαστικά δραματοποιημένη ομφαλοσκόπηση του γράφοντος ως (λάθρα;) βιώσαντος υποκειμένου."
"...Το υπέροχο, σύντομο μυθιστόρημα του Alejandro Zambra καταπιάνεται με τη διαδρομή που διανύουμε στο μυαλό μας μέχρι να αποδεχθούμε μια απρόοπτη εξέλιξη, ένα δυσάρεστο νέο που ανατρέπει την κανονικότητα της ζωής μας."
"...Το βιβλίο του Αλεχάντρο Ζάμπρα είναι μικρό και μεγάλο. Στην πραγματικότητα δεν είναι παραπάνω από 80 σελίδες, αν όμως κάποιος επιχειρήσει να μετρήσει τις σελίδες, θα διαπιστώσει πως είναι περισσότερες, και αν σκάψει λίγο, ίσως πέσει πάνω στο κόκαλο ενός κανονικού μυθιστορήματος, αν και ο Χιλιανός συγγραφέας μοιάζει ν’ αδιαφορεί για την κανονικότητα ή, έστω, φαίνεται πως προτιμά ν’ αφήσει το υπόλειμμα –το κρέας, το λίπος, το μεδούλι– για κάποιο άλλο μυθιστόρημα, που ίσως δεν γράψει ποτέ."
"...Το βιβλίο αυτό, το λιλιπούτειο αυτό διαμαντάκι, διαπνέεται από έναν εσωτερικό ρυθμό, σαν τον σφυγμό μιας καρδιάς που χτυπάει περιμένοντας, αποσπάται και ξεγελιέται μόνη της αλλά στη σιωπή ξανακούγεται το ίδιο εκκωφαντικά."
"...Τον συγγραφέα βασανίζει ο παλιός στόχος κάθε ρεαλιστή: πώς θα ολοκληρώσει εκείνο το (ούτως ή άλλως ημιτελές) μυθιστόρημα που θα περιλαμβάνει την αλήθεια μιας ολόκληρης ζωής, αποφεύγοντας το τεχνήεν μέλημα και τον αισθητισμό της συγκεκριμένης φόρμας και εισάγοντας μια νέα εκδοχή ρεαλισμού."
"...Το βιβλίο, γεμάτο επινοήσεις, διακοπτόμενες αφηγήσεις πολλών ιστοριών που διασταυρώνονται σε σημεία, το διατρέχει μια λεπταίσθητη παρατηρητικότητα της ζωής, μια μελαγχολική δίνη σκέψεων και ένα διακριτό, ιδιότυπο χιούμορ."
"...Ένα βιβλίο που φέρει έντονα τα στοιχεία της νοσταλγίας και της μελαγχολίας, με πρωτότυπο όμως τρόπο, όπως συνηθίζει ο Χιλιανός συγγραφέας Alejandro Zambra, ακολουθώντας πιστά την παράδοση της λατινόφωνης λογοτεχνίας που ξέρει πώς να αφηγηθεί μια ιστορία που θα σε παρασύρει στη γοητεία του παραμυθιού της."
"...Παρά το μικρό του μέγεθος, η νοσταλγική χροιά και η μαγική του διάθεση με την οποία διαχειρίζεται ρεαλιστικά θέματα είναι κάτι που μαγνητίζει ήδη από τις πρώτες σελίδες, ενώ την ίδια στιγμή το έργο καταφέρνει να διανθίζεται, αναπτύσσεται στο μυαλό του αναγνώστη όσο περνά ο καιρός μέχρι τελικά να γίνει μια γλυκόπικρη ανάμνηση, γεμάτη νοσταλγία για μέρη που δεν είδε ποτέ..."
"...Αγωνία, τρυφερότητα, ανασφάλειες έρχονται να βρουν τη θέση τους στη συγγραφή ενός μυθιστορήματος. Ενός μυθιστορήματος ικανού να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στο μέλλον."
"...Μελαγχολικό, νοσταλγικό, τρυφερό και λιτό. Είναι σα να έγραψε ο συγγραφέας ένα μυθιστόρημα πεντακοσίων σελίδων και να άρχισε στη συνέχεια να αφαιρεί μέχρι να μείνει μόνο η ουσία. Και εκεί έρχεται ο αναγνώστης να καλύψει τα κενά, να συνεχίσει τις διαφορετικές εκδοχές της ιστορίας του Χουλιάν και της Ντανιέλας και γιατί όχι, ίσως και της Βερόνικας."
"...Ένα παιχνίδισμα ανάμεσα στο χθες, το σήμερα και το μέλλον. Με αφορμή ένα απλό γεγονός, ο ήρωας παλεύει να μην παρασυρθεί από τις φοβίες του, να προσφέρει θαλπωρή και ασφάλεια στην Ντανιέλα, να καταγράψει με καθαρότητα τις μύχιες σκέψεις του, και να κρατήσει ζωντανή την ελπίδα."
"...Ο Zambra μάς βάζει μέσα στο λογοτεχνικό εργαστήρι του και μπροστά στα μάτια μας ανασκαλεύει τα γραπτά του, παλεύει με τις σελίδες του με χιούμορ, τρυφερότητα και πικρή ειρωνεία και μας προσφέρει για άλλη μια φορά ένα λιλιπούτειο βιβλίο-μπονσάι, ακολουθώντας τη συμβουλή του Μπόρχες: να γράφεις σαν να συνοψίζεις ένα ήδη γραμμένο βιβλίο."
"...Ο Ζάμπρα όμως, όπως οι συνομήλικοι του, ο Κολομβιανός Χουάν Γκαμπριέλ Βάσκες, ο Περουβιανός Σαντιάγο Ρονκαλιόλο, και ο λίγο μεγαλύτερός τους, Κολομβιανός Σαντιάγο Γκαμπόα, είναι οι εκλεκτοί εκπρόσωποι της νέας γενιάς Λατινοαμερικανών συγγραφέων με ένα τουλάχιστον κοινό χαρακτηριστικό: δεν απαρνούνται το βαρύ πολιτικό παρελθόν των χωρών τους, αλλά κοιτούν το μέλλον ενώ αναμετρώνται με το παρόν. Για αυτό και Η ιδιωτική ζωή των δέντρων κλείνει με τον ήρωα που, διορθώνοντας τον εαυτό του, λέει, με αγάπη, στη μικρή Ντανιέλα: «Θα χρειαστεί να μάθουμε αγγλικά»."
"...Πρόκειται για ένα πάρα πολύ γλυκό βιβλίο στο σύνολό του. Σου αφήνει κάτι μέσα σου, ειδικά αν έχεις βρεθεί και εσύ σε κάποια παρόμοια κατάσταση. Στη κατάσταση, δηλαδή, που χρειάζεσαι τα παραμύθια για να μπορέσεις να καταλάβεις και να ανταπεξέλθεις στην καθημερινότητα. Αυτή η αναγκαιότητα είναι πιο συχνή στη παιδική ηλικία, αλλά είναι και κάτι που δεν σταματάει να αναζητεί ποτέ καθώς μεγαλώνει ο άνθρωπος."
"...Κι αν στο Τρόποι να γυρίζεις σπίτι η οικογενειακή εστία γίνεται ο δρόμος μέσω του οποίου ο αφηγητής επιστρέφει σε ένα συλλογικό παρελθόν που πονάει, στην Ιδιωτική ζωή των δέντρων είναι η αφετηρία από όπου ο πρωταγωνιστής Χουλιάν τολμά τις εξορμήσεις του στο ατομικό παρελθόν και το πιθανό μέλλον."
"...Πώς μιλάς για μεγάλα θέματα σε ένα μικρό βιβλίο; Πώς χωράς συναισθήματα όπως ο απέραντος έρωτας και η εγκατάλειψη σε λίγες μόνο σελίδες; Κι όμως, το πολυδιαβασμένο «Η ιδιωτική ζωή των δέντρων» του Alejandro Zambra καταφέρνει ακριβώς αυτό. Να μιλήσει για σπουδαία πράγματα με λίγα λόγια και καλά."
"...Ο Σάμπρα φτιάχνει ένα μικρό κομψοτέχνημα χρησιμοποιώντας στοιχεία του μαγικού ρεαλισμού στα ενδιάμεσα της στοχαστικής αφήγησης. Η μετάφραση ανήκει στον πολύπειρο Αχιλλέα Κυριακίδη."
"...Όσο για το αν το ανά χείρας είναι ένα «μεγάλο έργο», από εκείνα που, σύμφωνα με τον Rodin, χρειάζονται πολύν καιρό να γίνουν, όπως και «τα μεγάλα αισθήματα, οι μεγάλες σκέψεις», αλλά και «τα μεγάλα δέντρα», ο αναγνώστης μάλλον θα καταλήξει σε μια διπλωματική όσο και ειλικρινή αποτίμηση: πρόκειται για ένα ιδιαιτέρως ενδιαφέρον μυθοπλαστικό πείραμα, με, επιπλέον, κάποιες πολύ βαθιές και εξαιρετικά διατυπωμένες λεπτουργικές ψυχογραφήσεις."
"...Το κείμενο, κρυπτικό και ελλειπτικό, διακατέχεται από μια πνοή μυστηριακή, που σε ορισμένα σημεία σε προετοιμάζει για μια ανατροπή αστυνομικής ή εγκληματολογικής υφής, τραβώντας σου όμως συνεχώς το χαλάκι κάτω από τα πόδια και επαναφέροντάς σε σ’ αυτό που στ’ αλήθεια είναι: μια νουβέλα κομψής και λεπταίσθητης πρόζας, με εκλάμψεις σαρκασμού αλλά και ποιητικής ευαισθησίας, καλογυαλισμένη μα όχι δίχως ψυχή και συναισθηματικό χυμό – όλα στοιχεία που αναδεικνύονται και λάμπουν και στα ελληνικά, με τη βοήθεια της μετάφρασης του Αχιλλέα Κυριακίδη."
"...Η ιδιωτική ζωή των δέντρων είναι από αυτά τα μυθιστορήματα που διεκδικούν και επιβάλλονται να συζητηθούν γιατί η ζωή όσο απλή μπορεί να μοιάζει άλλο τόσο περίπλοκη μπορεί να γίνει. Τελικά τι είναι απώλεια και πως αυτή κανείς την διαχειρίζεται Και τελικά πόσο η λογοτεχνία που εδώ εγκιβωτίζεται μέσα στο ίδιο το λογοτεχνικό πλαίσιο του συγγραφέα είναι άρρηκτα δεμένη και συνυφασμένη με τη ζωή την ίδια. Πόσο οι σκέψεις άραγε μας προκαλούν αυτό που αργότερα θα ζήσουμε και πόσο το φαντασιακό μπλέκεται περίεργα με το πραγματικό;"
"...Εάν έπρεπε κάποιος να χρησιμοποιήσει τρεις μόνο λέξεις για να χαρακτηρίσει την έως τώρα μεταφρασμένη στα ελληνικά λογοτεχνική παραγωγή του Χιλιανού συγγραφέα Alejandro Zambra, θα μπορούσε να επιλέξει τις εξής: μνήμη, ενοχή, αγωνία. Τα έργα του, σύντομα και περιεκτικά, κινούνται πάνω σε αυτούς τους τρεις βασικούς άξονες, είτε ασχολούνται με ατομικά ζητήματα, είτε εστιάζουν στη συλλογική ευθύνη."