Η Μαρία Παλαιολόγου για τη μετάφραση του βιβλίου «Το δέρμα» του Sergio del Molino

H Μαρία Παλαιολόγου φιλοξενείται στη στήλη μας «Το εργαστήρι του μεταφραστή» για να μας μιλήσει για το Δέρμα, το νέο βιβλίο του Sergio del Molino.

Ποιες ήταν οι προκλήσεις της μετάφρασής του; Και ποια ήταν η συνολική της εμπειρία από αυτό το μεταφραστικό ταξίδι;

Το δέρμα

Το Δέρμα δεν είναι ένα «δύσκολο» βιβλίο. Η γραφή του δεν είναι κρυπτική, δεν σε παραμονεύουν νοήματα βαθιά και δυσνόητα σε κάθε παράγραφο, δεν χρησιμοποιεί επιστημονική ορολογία, δεν σε βυθίζει σε νοηματικές αβύσσους, δεν παρελαύνουν λέξεις μοναδικές και άγνωστες.

Πρόκειται για μια ευφάνταστη αφήγηση της κοινωνικής ιστορίας μιας ασθένειας που, εκτός από πολλούς κοινούς θνητούς, μεταξύ των οποίων και ο ίδιος ο συγγραφέας, έχει ταλαιπωρήσει και ιερά τέρατα της πολιτικής, της λογοτεχνίας, της μουσικής και του σκοτεινού κόσμου του εγκλήματος. Αυτό που κάνει λοιπόν ο Σέρχιο ντελ Μολίνο, είναι να δώσει φωνή στο στίγμα που ονομάζεται ψωρίαση, μέσα από τις ιστορίες τους, μετακινώντας την πάθηση από τη σφαίρα του ταμπού στη διάσταση της καθημερινότητας κάποιων καθόλου καθημερινών ανθρώπων, ενώ παράλληλα αποκαλύπτει και τη δική του πάλη με το τέρας.

Αυτή η μετατόπιση συντελείται με τρόπο αθόρυβο, μέσα από τη χρήση εργαλείων όπως η καυστικότητα, η ειρωνεία και ο (αυτο)σαρκασμός. Πώς να μεταφέρεις λοιπόν στα ελληνικά το χιούμορ μιας άλλης γλώσσας; Πώς να αποδώσεις την αντίθεση μεταξύ της πρόθεσης ενός Ισπανού συγγραφέα και της γνωσιακής πραγματικότητα ενός Έλληνα αναγνώστη, χωρίς να μοιάζει το αποτέλεσμα με καρικατούρα;

Ήταν ίσως η πιο σημαντική πρόκληση που αντιμετώπισα μεταφράζοντας αυτό το βιβλίο. Όλη μου η έγνοια, να μην το γεμίσω με υποσημειώσεις πέρα από τις απαραιτήτως διευκρινιστικές, να φτάσει στον αναγνώστη ο υπαινιγμός ξεκάθαρος, να προκύψει το χαμόγελο πηγαία, να κλείσει το βιβλίο νιώθοντας ό,τι κι εγώ στην τελευταία του σελίδα: πως έμαθε.

Η Μαρία Γουρνιεζάκη πέρασε από ψιλό κόσκινο το κείμενο και έριξε φως στα σκοτεινά σημεία της μετάφρασης. Ο ουσιώδης διάλογος με τον έμπειρο επιμελητή είναι πάντα μεγάλη απόλαυση για τον μεταφραστή που θέλει να γίνεται με κάθε βιβλίο καλύτερος.

Σας ευχόμαστε κι οι δυο καλό διάβασμα!

Έτικέττες:
Sergio del Molino
,
Μαρία Παλαιολόγου
,
Το δέρμα