Ο Θοδωρής Παπαϊωάννου σε α΄ πρόσωπο

Παιδικό βιβλίο Οκτώβριος 10, 2016

Ο Θοδωρής Παπαϊωάννου, συγγραφέας των παραμυθιών Ανάποδα και Απέναντι, μίλησε σε α΄ πρόσωπο στο diastixo.gr για τα πρώτα βήματά του στη συγγραφή.

Θοδωρής Παπαϊωάννου

Αναδημοσιεύεται εδώ το κείμενό του:

Από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου, βρίσκομαι σ’ ένα σχολείο. Μαθητής, φοιτητής, δάσκαλος. Περικυκλωμένος από μολύβια, γόμες, στυλό, τετράδια, βιβλία και σημειωματάρια. Ε, δεν θέλει και τίποτε άλλο για να αρχίσει να γράφει κανείς. Γράφω από παιδί. Από ραβασάκια μέχρι ιστορίες, διηγήματα, θεατρικά και ποιήματα. Παραμύθια άρχισα να γράφω μεγάλος. Όταν ήμουν μικρός, μου τα διάβαζαν ή μου τα αφηγούνταν. Αργότερα, τα διάβαζα μόνος μου. Ποτέ δεν ήθελα να τελειώσει το σχολείο. Δεν ξέρω γιατί. Μου άρεσε που σταματούσε για τις διακοπές, αλλά πάντα ήθελα να ξαναρχίσει. Ο μόνος τρόπος λοιπόν για να συνεχιστεί το σχολείο ήταν να περάσω «Απέναντι», κι από μαθητής να γίνω δάσκαλος. «Ανάποδα» πράγματα δηλαδή. Νομίζω πως τελικά δεν έγιναν έτσι ακριβώς τα πράγματα, γιατί τις περισσότερες φορές που μπαίνω στην τάξη κάθομαι σε θρανίο. Νιώθω καλύτερα στο θρανίο με τα παιδιά τριγύρω. Αχ, τα παιδιά. Χωρίς αυτά, μάλλον δεν θα έγραφα. Μάζευω τις προτάσεις και τις λέξεις τους σε χαρτάκια, σε ημερολόγια, στην παλάμη μου... Οι κουβέντες τους είναι τις περισσότερες φορές αφορμή για να αρχίσει μια ιστορία ή ένα παραμύθι. Πολύ θέλει;

Θοδωρής Παπαϊωάννου

Όταν πίστεψα πια πως οι ιστορίες μου θα μπορούσαν να διαβαστούν από περισσότερα παιδιά, άρχισα να χτυπώ τις πόρτες των εκδοτικών οίκων. Τις χτυπούσα με μεγάλους ταχυδρομικούς φακέλους χρώματος μουσταρδί, μα αυτές δεν άνοιγαν. Θυμήθηκα έτσι πως πρέπει να έχω υπομονή. (Το ‘χα πάθει και με τη μουσική, μαθαίνοντας κιθάρα.) Γιατί εγώ υπομονή δεν είχα, ήθελα όλα να γίνονται αμέσως. Στο πι και φι, που λέμε. Κάποια στιγμή βρέθηκε ένας άνθρωπος –αυτό που λέμε «χορηγός»– κι έτσι εκδόθηκε σε περιορισμένα αντίτυπα το πρώτο μου βιβλίο με δυο θεατρικά έργα για παιδιά. Ασπρόμαυρο ήτανε, αλλά δεν μ’ ένοιαζε καθόλου. Συνέχισα να στέλνω τους μουσταρδί φακέλους μπας κι ανοίξει καμιά πόρτα. Η άσκηση υπομονής συνεχιζότανε. «Ωραίο μάθημα, δεν λέω, αλλά πόσο θα κρατήσει;», αναρωτιόμουν. Τελικά αποφάσισα να φτιάξω κι εγώ έναν φάκελο με όλες τις απαντήσεις από τις κλειστές πόρτες. Όλες έλεγαν περίπου το ίδιο. «Φχαριστούμε, πολύ ωραίο, αλλά δεν θα πάρουμε διότι...». Ο φάκελος όσο πήγαινε γινότανε και πιο χοντρός. Έπειτα από μερικά χρόνια, ένας φάκελος τα κατάφερε, η πόρτα άνοιξε κι έγινε το βιβλίο! Με τα χρώματά του, με τα τραγούδια του, με τα όλα του. Μεγάλη χαρά! Αυτή η αναμονή, με τις αναποδιές της, γέννησε το Ανάποδα, που είναι και το πρώτο μου βιβλίο που βραβεύτηκε από τον Κύκλο του Παιδικού Βιβλίου το 2015.

Με τα χρώματα της Ίριδας να στολίζουν τη φύση και τον Μέλιο το σκαθάρι, ήταν πια φανερό πως μετά την υπομονή και την επιμονή το ταξίδι άλλαζε ρότα. Ήρθε την επόμενη χρονιά και το Απέναντι με τα τραγούδια του, πήρε το βραβείο βιβλιοπωλών από το Public και μπήκε κι αυτό στο καράβι. Ε, μετά ήρθαν κι άλλα παραμύθια, ένα εφηβικό μυθιστόρημα, άλλα είναι στο δρόμο, άλλα είναι στα χαρτιά κι άλλα στο μυαλό. Νιώθω τυχερός γιατί έχω πολύτιμους συνταξιδιώτες: Ο Βίκτωρας, η Σοφία, ο Κώστας, η Λήδα, η Ίριδα, η Μαριλένα, η Ρούλα, η Βίκυ, η Χριστίνα, η Μυρτώ και φυσικά ο γιος μου ο Ορέστης που γράφει τη μουσική για τα τραγούδια των παραμυθιών.

Όταν παρουσιάζω ή αφηγούμαι κάποιο παραμύθι κι είμαι ανάμεσα σε παιδιά, νιώθω πως μόνο αυτό ήθελα να κάνω από πάντα. Να είμαι ανάμεσα σε παιδιά. Μου αρέσει που λένε την αλήθεια χωρίς δεύτερη σκέψη, που είναι αυθόρμητα. Που γελάνε με την ψυχή τους όταν κάτι τους φαίνεται πραγματικά αστείο. Το να σε αφήνουν τα παιδιά να μοιραστείς μαζί τους μια ιστορία σου, είναι πραγματικά μεγάλη τιμή. Όταν τους αρέσει κιόλας και περνάνε καλά, είναι μαγεία.

Όταν ξεκίνησα να γράφω, έλεγα πως έστω κι ένα παιδί να αποκοιμηθεί διαβάζοντας μια ιστορία μου, εγώ θα νιώθω ευτυχισμένος. Τώρα που είμαι σίγουρος πως αυτό έχει γίνει, μπορώ να πω πως είμαι. Όταν με ρωτάνε κάποιοι φίλοι «Μα πώς τα σκέφτεσαι; Πού τα βρίσκεις;» και κάτι τέτοια, τους απαντώ: Παντού. Στα δέντρα, στα φυτά, σε μια βόλτα στο βουνό, στα γέλια των παιδιών, σε μια φωτογραφία, σ’ ένα ταξίδι... Προσπαθώ να κοιτάζω γύρω μου τον κόσμο, σαν να τον βλέπω κάθε φορά για πρώτη φορά.

Έτικέττες:
Ανάποδα
,
Απέναντι
,
Θοδωρής Παπαϊωάννου
,
Συνέντευξη