Λένα Καλλέργη: «Να υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου» | Συνέντευξη στο ΒΗΜΑ

Συνεντεύξεις Μάϊος 29, 2023

Διαβάστε τη συνέντευξη που παραχώρησε η Λένα Καλλέργη στην εφημερίδα Το Βήμα, στο ένθετο «Νέες εποχές», με αφορμή την νέα της ποιητική συλλογή Ανήμερο.

Λένα Καλλέργη

Ο κόσμος στα δικά σας μάτια προχωράει γρήγορα ή αργά;

«Ο κόσμος προχωράει πιο γρήγορα όσο μεγαλώνω, έχει όμως την ιδιότητα να προχωράει με διαφορετικές ταχύτητες ταυτόχρονα. Είναι περίπλοκος, ανομοιογενής και δεν τον αντιλαμβάνομαι καν σαν ενότητα, τις περισσότερες φορές. Επομένως, πότε αισθάνομαι ότι δεν προχωράει καθόλου, ότι οπισθοχωρεί, και πότε ότι τρέχει με ταχύτητα που δεν προλαβαίνω».

Ό,τι είναι προοδευτικό σήμερα γίνεται συντηρητικό στο μέλλον;

«Το προοδευτικό και το συντηρητικό κάνουν κύκλους μέσα στον χρόνο, επαναπροσδιορίζονται και επανέρχονται σε άλλες χρονικές περιόδους. Δεν νομίζω ότι μπορούμε να υποστηρίξουμε με απόλυτο τρόπο ότι το σημερινό προοδευτικό θα γίνει στο μέλλον συντηρητικό. Άλλωστε, αυτό εξαρτάται και από το πώς τα ορίζουμε και τα αντιλαμβανόμαστε, κάτι που συχνά είναι διαφορετικό για δύο συνομιλητές που αλληλεπιδρούν στο ίδιο περιβάλλον την ίδια χρονική στιγμή».

Υπάρχει κάποιο πολιτικό γεγονός το οποίο να θεωρείτε ως εμπειρία που σας διαμόρφωσε (ή σας επηρέασε);

«Με έχουν επηρεάσει όλα τα πρόσφατα πολιτικά γεγονότα που έζησα από κοντά και στα οποία συμμετείχα, κυρίως από το 2000 και μετά. Με επηρέασε πολύ αρνητικά η επιστροφή της πόλωσης στον πολιτικό διάλογο και στον καθημερινό διάλογο των ανθρώπων, οι τσακωμοί για τα πολιτικά, ο φανατισμός και ο φόβος που οδήγησε και οδηγεί σε διάσπαση και παραλογισμό. Είναι σαν, ξαφνικά, πράγματα που δεν μας απασχολούσαν τόσο ή τουλάχιστον δεν μας χώριζαν, να έχουν γίνει ανυπέρβλητα εμπόδια».

Εγκαταλείψατε κάποια πολιτική σας πεποίθηση στην πορεία του χρόνου;

«Ήμουν πάντα πολύ προσεκτική ως προς τις πολιτικές πεποιθήσεις των ανθρώπων γιατί είχα την τύχη να παρατηρήσω από μικρή πόσο περιοριστικές μπορούν να γίνουν αν δεν υπάρχει ένα ποσοστό ανεκτικότητας και μετριοπάθειας. Οι ιδέες και οι πεποιθήσεις μου μεταβάλλονται με τα χρόνια και τις εμπειρίες, δεν είχα όμως ποτέ κάποια πολιτική πεποίθηση τόσο ισχυρή και ακλόνητη μέσα μου ώστε να χρειαστεί να την εγκαταλείψω ολοκληρωτικά. Περισσότερο, ωριμάζοντας, βελτιώνομαι στην κατανόηση και στην αποδοχή των διαφορετικών απόψεων, μέσα στα πλαίσια της δημοκρατίας και του σεβασμού των δικαιωμάτων και των υποχρεώσεων».

Λένα Καλλέργη

Ποιο θεωρείτε πως είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα της χώρας μας;

«Θεωρώ ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα που αντιμετωπίζουμε δεν έχει πια να κάνει με χώρες. Είναι το πρόβλημα της κατάστασης του πλανήτη ως φυσικό περιβάλλον. Αυτό είναι το πιο επείγον πρόβλημα της Ελλάδας και όλων των χωρών. Ανησυχώ που δεν βρίσκεται στην πρώτη γραμμή για όλες τις χώρες και που ακόμα αμφισβητείται όχι απλώς η σημασία του, αλλά και η ύπαρξή του».

Ήσασταν ή όχι δημοφιλής στο σχολείο; Και τι σας έμαθε αυτό για τη ζωή;

«Ήμουν πολύ μόνη και περνούσα δύσκολα στο Δημοτικό, δημοφιλής στο Γυμνάσιο και κάτι ενδιάμεσο στο Λύκειο. Πέρασα από όλα τα στάδια. Αυτό με βοήθησε να καταλάβω πολλά από τα προβλήματα των παιδιών και των εφήβων και να εκτιμήσω τη σημασία των φίλων. Οι φιλίες με υποστηρίζουν πολύ στη ζωή μου».

Υπάρχουν ακόμη ανατρεπτικές ιδέες;

«Ναι. Ανατρεπτικές ιδέες είναι η ευγένεια, η καλοσύνη, η ανεκτικότητα, η ικανότητα να αφήνεις τον άλλον άνθρωπο να ανθίσει, αλλά και να υπερασπίζεσαι τον εαυτό σου. Θα ήταν ωραία να μην τις θεωρούσα πια ανατρεπτικές, να είχαν γίνει ο κανόνας».

Ποιο βιβλίο σχετικά με την πολιτική θα συστήνατε ανεπιφύλακτα;

«Τη Θεωρία της δικαιοσύνης του Τζον Ρολς».

Με τι δεν έχετε συμφιλιωθεί ακόμη στη ζωή ή αργήσατε να συμφιλιωθείτε;

«Με την ανοησία και τη ματαιότητα της κακίας. Δεν μπορώ να το χωνέψω πως οι άνθρωποι που λειτουργούν με κακία θεωρούνται συχνά ικανοί και έξυπνοι, ανταμείβονται και επικροτούνται».

Τι θα λέγατε πως απαντά καλύτερα στις υπαρξιακές μας αγωνίες; Η φιλοσοφία; Η τέχνη; Η θρησκεία; Κάτι άλλο;

«Δεν νομίζω ότι ταιριάζουν όλα σε όλους, εξαρτάται. Για άλλους η θρησκεία είναι καταφύγιο και θεραπεία, για άλλους οι τέχνες, οι επιστήμες. Δεν νομίζω ότι έχει νόημα να θεωρήσουμε κάτι από αυτά περισσότερο αξιόλογο για την ανακούφιση της υπαρξιακής αγωνίας. Οι καλές, βαθιές σχέσεις, πάντως, νομίζω πως μας ανακουφίζουν όλους».

Ποιο πρόσωπο, ιστορικό ή από τον σύγχρονο κόσμο, θα επιλέγατε ως προνομιακό σας συνομιλητή;

«Θα ήθελα να μπορούσα να συζητήσω με πολλούς συγγραφείς που δεν ζουν πια αλλά τους αγαπώ. Σκέφτηκα πρόσφατα τι ωραία που θα ήταν να πήγαινα μια βόλτα με την ποιήτρια Μαίρη Όλιβερ».

Θα γυρνούσατε τον χρόνο πίσω; Και για ποιον λόγο;

«Ίσως – όχι πολύ, μια δεκαετία περίπου, αλλά μόνο αν μπορούσα να πάρω μαζί μου τη γνώση και τις εμπειρίες που έχω σήμερα. Ίσως έκανα κάποια πράγματα διαφορετικά».

Ποια συμβουλή ζωής θα δίνατε στον έφηβο εαυτό σας;

«Να κάνει περισσότερες τρέλες και να ζει περισσότερο σε εξωτερικούς χώρους. Να διεκδικεί αυτό που θέλει με φασαρία. Να μη φοβάται τόσο μην ενοχλήσει. Ήμουν αρκετά εσωστρεφής και φοβισμένη».

Λένα Καλλέργη

Και ποιο ανάγνωσμα θα συστήνατε σε έναν έφηβο σήμερα;

«Τον πάντα αγαπημένο μου Άρχοντα των Δαχτυλιδιών του Τόλκιν, φυσικά!».

Θα συμφωνούσατε πως όλα, τελικά, είναι πολιτική;

«Όχι, δεν είναι όλα πολιτική. Υπάρχουν κι άλλα πράγματα που ξεφεύγουν από τη σφαίρα της ανθρώπινης εμπειρίας. Υπάρχουν τόσα που δεν γνωρίζουμε και δεν θα μάθουμε ποτέ. Αν δεχθώ ότι όλα είναι πολιτική, νιώθω ότι περιορίζομαι και ακυρώνω την πιθανότητα της μαγείας και του άγνωστου».


Βρείτε εδώ το Ανήμερο της Λένας Καλλέργη.

Έτικέττες:
Ανήμερο
,
Εφημερίδα Το Βήμα
,
Λένα Καλλέργη
,
Συνέντευξη